اختلال ADHD یا کم توجهی (نقض توجه) چیست؟ راه های درمان

اگر بارها احساس کرده‌اید نمی‌توانید تمرکز کنید، کارهایتان نیمه‌تمام می‌ماند یا همیشه در حال انجام چند کار همزمان هستید، ممکن است این رفتارها چیزی فراتر از عادت باشند. اختلال ADHD یا کم‌توجهی (نقض توجه)، یک وضعیت روان‌شناختی است که می‌تواند تمام ابعاد زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد.

اختلال نقص توجه که به عنوان یکی از شایع‌ترین چالش‌های عصبی-رشدی شناخته می‌شود، نه‌تنها بر کودکان بلکه بر بزرگسالان نیز اثر می‌گذارد. با این حال، خبر خوب این است که روش‌های موثری برای مدیریت آن وجود دارد. در ادامه این مقاله، کامل‌تر این اختلال را بررسی می‌کنیم تا شما بتوانید اطلاعات مفیدی درباره این اختلال و راهکارهای موثر برای مدیریت آن به دست آورید.

اختلال ADHD چیست؟

اختلال ADHD یا اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) یک اختلال عصبی-رشدی است که عملکرد مغز و رفتار فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این اختلال باعث می‌شود که افراد در تمرکز، برنامه‌ریزی و انجام وظایف خود با چالش مواجه شوند. همچنین، در برخی موارد، رفتارهایی مانند تکانش‌گری (عمل بدون فکر) و بیش‌فعالی نیز مشاهده می‌شود.

در ساده‌ترین تعریف، ADHD اختلالی است که افراد را از توجه به جزئیات و مدیریت فعالیت‌های روزانه باز می‌دارد. این مشکل ممکن است از دوران کودکی شروع شود و در صورت عدم درمان، به بزرگسالی نیز منتقل شود. اگرچه بسیاری از افراد این اختلال را تنها به رفتارهای کودکانه نسبت می‌دهند؛ اما ADHD بر بزرگسالان نیز تاثیر عمیقی می‌گذارد و می‌تواند جنبه‌های مختلف زندگی را پیچیده کند.

برای حفظ و ارتقای سلامت روان، شناسایی اختلالات روانی و درمان آن‌ها امری ضروری است. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با مسائلی مانند ADHD، اضطراب یا افسردگی روبه‌رو هستید، مراجعه به یک متخصص روان‌شناسی می‌تواند بهترین تصمیم باشد. پلتفرم روان درمان بستری امن و حرفه‌ای برای ارتباط با روانشناسان مجرب است که خدمات مشاوره آنلاین و حضوری را ارائه می‌دهند. در پلتفرم روان درمان https://ravandarman.com/، شما می‌توانید با دسترسی به راهنمایی‌های تخصصی، قدمی موثر در بهبود سلامت روان خود بردارید.

انواع اختلال ADHD

اختلال ADHD به طور کلی به سه نوع اصلی تقسیم می‌شود:

نوع کم‌توجه (Inattentive)

نوع کم‌توجه یا Inattentive از اختلال ADHD، بیشتر با عدم توانایی در تمرکز مشخص می‌شود. افراد مبتلا به این نوع، معمولاً وظایف خود را نیمه‌تمام رها می‌کنند، فراموش‌کار هستند و نمی‌توانند برای مدت طولانی روی یک موضوع خاص تمرکز کنند. این افراد اغلب در گوش دادن به صحبت‌های دیگران مشکل دارند و ممکن است به دلیل بی‌دقتی، اشتباهاتی در کارهای خود مرتکب شوند. همچنین، فراموش کردن کارهای روزانه یا قرار ملاقات‌ها از دیگر ویژگی‌های بارز این نوع از ADHD است که می‌تواند بر زندگی شخصی و حرفه‌ای آن‌ها تأثیر منفی بگذارد.

نوع بیش‌فعالی-تکانشگری (Hyperactive-Impulsive)

نوع بیش‌فعالی-تکانشگری یا Hyperactive-Impulsive از اختلال ADHD با فعالیت بدنی و ذهنی بیش از حد و ناتوانی در کنترل رفتار مشخص می‌شود. افراد مبتلا به این نوع معمولاً بی‌قرار هستند و تمایل دارند سریع‌تر از آنچه لازم است عمل کنند. آن‌ها نمی‌توانند در موقعیت‌های رسمی آرام بنشینند، اغلب صحبت دیگران را قطع می‌کنند یا بدون اجازه در مکالمات دخالت می‌کنند. این افراد بی‌تابی زیادی را تجربه می‌کنند و احساس نیاز به حرکت مداوم در آن‌ها بسیار قوی است، به‌گونه‌ای که حتی در شرایطی که انتظار آرام بودن می‌رود، قادر به حفظ سکون نیستند.

نوع ترکیبی (Combined)

این نوع، ترکیبی از علائم کم‌توجهی و بیش‌فعالی است. بیشتر افرادی که با این اختلال تشخیص داده می‌شوند، در این دسته قرار می‌گیرند. آن‌ها ممکن است هم در تمرکز مشکل داشته باشند و هم رفتارهای تکانشگری و بیش‌فعالی از خود نشان دهند.

راه‌های درمان ADHD

برای مدیریت و درمان اختلال ADHD روش‌های متعددی وجود دارد که هر کدام می‌توانند بسته به شرایط فرد، تأثیر متفاوتی داشته باشند. این درمان‌ها به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند: درمان دارویی، روان‌درمانی و روش‌های جایگزین. انتخاب مناسب‌ترین روش درمانی بستگی به شدت اختلال، سن و نیازهای شخصی فرد دارد.

1. درمان دارویی

درمان دارویی یکی از رایج‌ترین روش‌های مدیریت ADHD است. داروهایی مانند متیل فنیدات و آمفتامین‌ها معمولاً برای بهبود تمرکز، کاهش بیش‌فعالی و کنترل تکانشگری تجویز می‌شوند. مزیت اصلی این داروها تأثیر سریع آن‌ها در کاهش علائم است، به‌طوری‌که بسیاری از افراد پس از مصرف دارو می‌توانند تمرکز و عملکرد بهتری در کارها و وظایف روزانه خود داشته باشند.

با این حال، مصرف دارو ممکن است با چالش‌هایی همراه باشد؛ از جمله عوارض جانبی مانند بی‌خوابی، کاهش اشتها یا اضطراب. به همین دلیل، استفاده از دارو باید تحت نظر یک پزشک متخصص انجام شود.

2. روان‌درمانی

مشاوره‌های روانشناسی، به ویژه رفتار درمانی شناختی (CBT)، می‌تواند به افراد کمک کند تا مهارت‌هایی برای مدیریت رفتارهای تکانشی و افزایش تمرکز خود یاد بگیرند. در این جلسات، افراد یاد می‌گیرند چگونه زمان خود را مدیریت کنند، چگونه با چالش‌های مرتبط با ADHD کنار بیایند و چگونه روابط اجتماعی خود را بهبود بخشند. همچنین، حمایت خانواده و آموزش آن‌ها درباره این اختلال در کنار روان‌درمانی، می‌تواند تاثیر قابل توجهی در روند درمان داشته باشد.

3. روش‌های جایگزین

علاوه بر درمان‌های دارویی و روان‌درمانی، روش‌های جایگزین نیز می‌توانند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به ADHD کمک کنند. مدیتیشن و تمرینات ذهن‌آگاهی به کاهش استرس و افزایش تمرکز کمک می‌کنند و می‌توانند مکملی عالی برای سایر روش‌های درمانی باشند.

از سوی دیگر، تغذیه سالم و متعادل نیز نقش مهمی در مدیریت این اختلال دارد. مصرف غذاهای حاوی امگا 3، ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند عملکرد مغز را بهبود بخشد و به تنظیم رفتار کمک کند. همچنین، پرهیز از مواد غذایی حاوی شکر بالا یا افزودنی‌های مصنوعی می‌تواند در کاهش برخی از علائم ADHD موثر باشد.

جمع‌بندی

در این مطلب، به بررسی اختلال ADHD یا کم‌توجهی (نقص توجه) پرداختیم و تلاش کردیم تا ابعاد مختلف این اختلال را به زبانی ساده و کاربردی توضیح دهیم. ابتدا با تعریف این اختلال آشنا شدیم و دریافتیم که ADHD چگونه می‌تواند بر زندگی روزمره افراد تأثیر بگذارد. همچنین، انواع مختلف این اختلال، از جمله نوع کم‌توجه، بیش‌فعالی-تکانشگری و ترکیبی را معرفی کردیم تا درک بهتری از علائم آن داشته باشید.

سپس، به روش‌های درمانی مؤثر اشاره کردیم که شامل درمان دارویی با تأثیرات سریع؛ اما چالش‌هایی همچون عوارض جانبی، روان‌درمانی برای یادگیری مهارت‌های مدیریت رفتار و افزایش تمرکز و روش‌های جایگزین مانند مدیتیشن و تغذیه سالم بود.

هدف این مقاله، ارائه اطلاعات مفید و کاربردی برای کمک به افراد مبتلا به ADHD و خانواده‌های آن‌ها بود. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با این اختلال دست‌وپنجه نرم می‌کنید، بدانید که روش‌های مؤثر و تخصصی برای مدیریت و درمان آن وجود دارد. اقدام به‌موقع و دریافت مشاوره از متخصصان می‌تواند تاثیر شگرفی در بهبود کیفیت زندگی داشته باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر و شروع مسیر درمان، می‌توانید به پلتفرم روان‌شناسی معتبر روان درمان مراجعه کنید.