به گزارش خبرجو24، فارس نوشت: رئیس سابق سازمان اطلاعات سپاه روز هشتم اسفند درباره التهابات ارزی گفت: «آمریکاییها در نرخگذاری در اربیل، هرات، امارات، سبزه میدان و سایتهای فردایی با قیمت ارز بازی میکنند. نه فقط بازی، بلکه عملیات میکنند. در داخل یکدفعه شروع به خرید میکند، خرید که شروع شد سلسلهوار ناامنی ادراکی ایجاد میکند.»
رئیس جمهور روز هشتم اسفند گفت: «قیمت ارز تا آبان ۱۴۰۱ افزایش بسیار اندکی داشت. سوال اینجاست: جهش یکباره قیمت چگونه بوجود آمد؟! من نمیخواهم بگویم که این [موضوع] فقط از سمت خارج از کشور است، اما بدانید جریانی که در خیابان اغتشاش راه انداخت و مردم آنها را ناکام گذاشت، رسماً وارد شدند که نارضایتی را بزرگ کنند … روز مبعث [و دو روز قبل از آن] تعطیل بود، [امّا] ساعت به ساعت روزی که همه تعطیل بودند و هیچ معاملهای در بازار انجام نمیشد، [نرخ] بالا میرفت. معلوم است [نرخ ارز] مربوط به بازار و تجارت نیست.»
روز اول اسفند نرخ دلار در کانال ۴۰ هزار تومان بود. امّا «مارک دوبوویتز» مدیر عامل اجرایی نهاد تروریستی موسوم به بنیاد دفاع از دمکراسی (FDD) آمریکا و فعال در آشوبهای مهر و آبان ۱۴۰۱ در توئیتی از دلار ۶۰ هزار تومانی خبر داد! [1] عدد نهایی را نیز ۱۰۰ هزار تومان تعیین کرد.
این نرخ در روز هفتم اسفند محقق شد. ساعت ۱۳:۴۵ دقیقه بعد از ظهر بود که نرخ ادعایی دلار در کانالهای فردایی به صورت تصنعی عدد ۶۰ هزار تومان را لمس کرد و البته بلافاصله پایین آمد. هدف در واقع درج تیتر “دلار ۶۰ هزار تومانی” در فضای رسانهای کشور بود. عددی که «دوبوویتز» دقیقاً یک هفته قبل، وعده آن را داد! یکی از علل دلار ۶۰ هزار تومانی، معضلی به نام معاملات فردایی است.
پلیس امنیت اقتصادی روز ۲۶ خرداد در اطلاعیهای انجام هرگونه معاملات فردایی در فضای مجازی را ممنوع اعلام کرد. دلیل این موضوع نیز این است که عملاً بدون معامله، نرخ افزایش مییابد.
یک فرد صاحب سرمایه در معاملات فردایی ارز، دلار را با نرخی معین و معمولاً بالاتر از نرخ لحظهای بازار آزاد (مثلا ۶۰ هزار تومان) برای روزهای آتی خریداری میکند. بهانه این نوع معامله نیز این است که نرخ دلار ممکن است در روزهای آتی افزایش یابد. یعنی دلار را با نرخ امروز برای روزهای آتی رزرو میکند.
نکته اینجاست: این نوع معامله تبدیل به عامل افزایش نرخ ارز در بازار شده است. مشکل از جایی حادتر میشود که پای سرویسهای اطلاعاتی منطقهای و فرامنطقهای نیز در قالب یک پروژه ضد امنیتی به بازار ارزی باز شود. در این معامله لزوماً نه ارز جابجا میشود و نه پولی پرداخت میشود. فقط این حرف سر زبانها میافتد که دلار ۶۰ هزار تومانی معامله شد تا بازار ملتهب شود. اگر در این معامله کاغذی هم رد و بدل شود، صرفاً سفتهبازی است.
مضاف بر این، کانالهای تلگرامی نرخ دلار، نقش اصلی را در تشدید جو روانی افزایش نرخ ارز دارند. اسکرین زیر برای لحظهای است که یک فروشنده ادعایی نرخ ۶۰ هزار تومان را تعیین کرد و در ساعت ۱۳:۴۵ دقیقه عصر، یک خریدار ادعایی معامله را انجام میدهد. ماجرای دلار ۶۰ هزار تومانی نیز برای همین لحظه است.
نرخ گذاری مصنوعی روز ۷ اسفند توسط کانالهای فردایی، در کنار اعلام دلار ۶۰ هزار تومانی از سوی «دوبوویتز» در اول اسفند قابل تامل است. وزیر اقتصاد روز ۱۷ دی در گفتگوی ویژه خبری پیرامون کانالهای فردایی گفت: « روزهای تعطیل (نظیر روز جمعه) … ساعت ۸ شب، [حتی] در برخی موارد ساعت ۱۰ شب، میبینید که قیمت [دلار] در کانالهای فردایی بالا پایین میشود.»
نکته قابل توجه اینجاست که ادمین کانال مشهور دخیل در ماجرای التهاب ارزی، اصلاً ایران نیست و در استانبول به سر میبرد! روز ۱۰ اسفند قیمت دلار آمریکا در صرافیها ۴۳۳۳۷ تومان است امّا در کانالهای فردایی ۵۵ هزار تومان نرخ گذاری شده است.
امّا چرا دلار از شهریور به بعد در کانال ۴۰ هزار تومان قرار گرفت؟
دلار ۶۰ هزار تومانی نرخ واقعی این ارز نیست. قیمت واقعی دلار در کانال ۴۰ هزار تومان است. امّا همین نرخ نیز جای تامل دارد. چرا نرخ امروز دلار نسبت به عدد ۳۰ هزار تومان شهریور افزایش داشته است؟
دو نکته وجود دارد:
اول؛ روز ۲۷ شهریور نقطه شروع آشوب بود. این موضوع هنگامی رخ داد که توافق با کشورهای ۴+۱ در دسترس بود. مهر ۱۴۰۱ یک منبع آگاه از مذاکرات وین به فارس گفت که مذاکرات رفع تحریمها در ایستگاه توافق نهایی بود امّا شروع اغتشاشات، امضاء توافق را در هالهای از ابهام قرار داد. (+)
سند آشکار این مدعا که توافق نزدیک بود نیز اظهارات مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا است. بورل روز ۳۱ مردادماه رسماً اعلام کرد که پاسخ ایران به پیشنهاد اروپا برای احیای برجام «منطقی» بوده است. بورل روز ۶ شهریورماه درباره توافق گفت: « ما به لحظه حساس رسیدیم، خوشبین هستم».