فروپاشی ابرقاره‌ها ممکن است باعث فوران‌های انفجاری شود که فواره‌های الماس را به سطح زمین می‌فرستد. الماس‌ها در اعماق پوسته زمین، تقریباً ۱۵۰ کیلومتر پایین تشکیل می‌شوند. آنها به سرعت در فوران‌هایی به نام کیمبرلیت به سطح می‌آیند. توماس جرنون، استاد علوم زمین و آب و هوا در دانشگاه ساوت‌همپتون، گفت:« این کیمبرلیت‌ها بین ۱۸ تا ۱۳۳ کیلومتر در ساعت حرکت می‌کنند و برخی فوران‌ها ممکن است انفجارهایی شبیه به کوه وزوو از گازها و غبار ایجاد کنند.
به گفته جرنون، محققان متوجه شدند که کیمبرلیت ها اغلب در زمان‌هایی رخ می‌دهند که صفحات تکتونیکی خود را به شکل‌های بزرگی بازآرایی می‌کنند، مانند زمان تجزیه ابرقاره پانگه آ. با این حال، به طرز عجیبی، کیمبرلیت‌ها اغلب در وسط قاره‌ها فوران می‌کنند، نه در لبه‌های مستعد فروپاشی؛ این پوسته داخلی ضخیم و سخت است و به سختی می‌توان آن را مختل کرد.
جرنون گفت:«الماس‌ها صدها میلیون یا حتی میلیاردها سال در پایه قاره‌ها قرار داشته‌اند. باید محرکی وجود داشته باشد که آنها را به طور ناگهانی به حرکت درآورد، زیرا این فوران‌ها خود واقعاً قدرتمند و انفجاری هستند.»
جرنون و همکارانش تحقیقاتی در رابطه با سن کیمبرلیت‌ها و درجه تکه تکه شدن صفحه، شروع کردند. آنها دریافتند که در طول ۵۰۰ میلیون سال گذشته، الگویی وجود دارد که در آن صفحات شروع به جدا شدن می کنند، سپس ۲۲ تا ۳۰ میلیون سال بعد، فوران کیمبرلیت به اوج خود می رسد. این الگو در ۱ میلیارد سال گذشته نیز وجود داشت، اما با توجه به مشکلات ردیابی چرخه‌های زمین‌شناسی در آن زمان، با عدم قطعیت بیشتری همراه بود.
برای مثال، محققان دریافتند که فوران‌های کیمبرلیت در آفریقا و آمریکای جنوبی کنونی حدود ۲۵ میلیون سال پس از فروپاشی ابرقاره جنوبی گندوانا، حدود ۱۸۰ میلیون سال پیش، شروع شده است. آمریکای شمالی امروزی نیز پس از شروع جدا شدن پانگه در حدود ۲۵۰ میلیون سال پیش، شاهد افزایش کیمبرلیت ها بود. جالب اینجاست که به نظر می‌رسید فوران‌های کیمبرلیت از لبه‌های شکاف‌ها شروع شده و سپس به‌طور پیوسته به سمت مرکز توده‌های خشکی حرکت می‌کنند.
منبع: خبرآنلاین
